Laboratorium chemiczne to miejsce gdzie pracownicy mają styczność z substancjami chemicznymi, często szkodliwymi lub niebezpiecznymi dla zdrowia. Niewłaściwe obchodzenie się z nimi może zagrażać zdrowiu, a nawet życiu. Dlatego laboratorium chemiczne to miejsce, w którym bezpieczeństwo pracy jest niezwykle ważną kwestią. Przepisy bezpiecznej pracy z chemikaliami regulowane są ustawą prawną. Zgodnie z DZ. U. nr 21 poz. 94 to kierownik laboratorium ponosi całkowitą odpowiedzialność za bezpieczeństwo pracy w laboratorium.
Główne zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa pracy w laboratorium chemicznym obejmują :
- środki ochrony osobistej,
- środki ochrony zbiorowej,
- wymagania dotyczące wentylacji pomieszczenia,
- wymagania dotyczące kwalifikacji i szkoleń pracowników laboratorium,
- bezpieczne gospodarowanie odpadami .
Środki ochrony osobistej obejmują : okulary i fartuchy ochronne, maski, rękawice i obuwie. Osoby pracujące w laboratorium muszą mieć zapięty fartuch i włożone okulary ochronne. Fartuch laboratoryjny powinien być wykonany z naturalnych włókien i zapinany na kilka guzików, zaś okulary ochronne powinny chronić całą powierzchnię oka, zalecane są więc okulary o dużej powierzchni z wypustkami na bokach.
Według najnowszych standardów na opakowaniach z chemikaliami powinna znajdować się informacja jakie środki ochrony indywidualnej należy stosować podczas pracy z nimi. Środki ochrony zbiorowej obejmują właściwe przechowywanie i zabezpieczenie niebezpiecznych substancji chemicznych, oraz sprzęt przeciwpożarowy, w który musi być zaopatrzone laboratorium. Wytyczne dotyczące właściwego przechowywania niebezpiecznych substancji chemicznych zawarte są w normie PNEN14470-1.
Norma ta obejmuje konkretne wytyczne dotyczące warunków jakie powinny spełniać meble laboratoryjne do przechowywania substancji chemicznych niebezpiecznych dla zdrowia i życia. Wyposażenie laboratoriów w kwestii wymogów dotyczących sprzętu przeciwpożarowego powinno zawierać:
- specjalne gaśnice śniegową i proszkową znajdujące się w oznakowanym miejscu laboratorium MCMIAŻ
- koc, pojemnik zawierający suchy piasek
- absorbenty neutralizujące rozlane chemikalia
- prysznice bezpieczeństwa z ciepłą wodą
- apteczkę pierwszej pomocy
- sprzęt do płukania zainfekowanych oczu
Wszyscy pracownicy laboratorium powinny znać miejsce gdzie ulokowane są wyżej wymienione przedmioty, oraz znać sposób posługiwania się nimi.
Laboratorium chemiczne jest miejscem gdzie przeprowadza się reakcje i procesy chemiczne dlatego kolejną bardzo istotna kwestią dla bezpieczeństwa pracy w tym miejscu jest odpowiednia wentylacja pomieszczenia. Wszelkie procesy chemiczne powinny być wykonywane pod działającym wyciągiem.
W pomieszczeniach pracy laboratorium chemicznego gdzie wydzielają się substancje szkodliwe dla zdrowia powinna być zapewniona taka wentylacja powietrza by nie były przekraczane wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń dla tych substancji. Pomieszczenie laboratorium powinno być zaopatrzone w sprawne wyciągi oraz instalacje przeciwiskrowe, zaś specjalne szafy do przechowywania niebezpiecznych dla zdrowia chemikaliów powinny posiadać odrębny kanał wentylacyjny odprowadzający opary na zewnątrz budynku.
Pracownicy laboratorium chemicznego powinni być regularnie szkoleni z aktualnych instrukcji bhp, obsługi urządzeń i maszyn znajdujących się w laboratorium, postępowania z chemikaliami szkodliwymi dla zdrowia, oraz udzielania pierwszej pomocy. Pracownicy laboratorium powinni posiadać kwalifikacje z zakresu prowadzenia procesów badawczych, rozpoznawania potencjalnych zagrożeń ,oraz właściwego reagowania w razie niebezpieczeństwa.
Dla bezpieczeństwa pracy w laboratorium chemicznych niezwykle istotne jest właściwe gospodarowanie odpadami. Miejscem przechowywania niebezpiecznych substancji chemicznych i odpadów powinny być pomieszczenia murowane, bądź metalowe szafy. Miejsce przechowywania odpadów chemicznych powinno być zaopatrzone w wentylację podłączoną do centralnego systemu przewietrzania pomieszczenia, a temperatura wewnątrz powinna być dostosowana do właściwości przechowywanych odpadów.
Aby laboratorium chemiczne było miejscem bezpiecznym dla pracowników i przebywających w nim osób muszą być przestrzegane elementarne reguły bezpieczeństwa pracy. Każde laboratorium musi być zaopatrzone w specjalny sprzęt przeciwpożarowy wraz z instrukcją jego obsługi, dobrze wyposażaną apteczkę pierwszej pomocy, a w dobrze widocznym miejscu powinien być umieszczony spis telefonów z numerami alarmowymi. Pracownicy laboratorium powinni być odpowiednio przeszkoleni, a samo pomieszczenie odpowiednio przystosowane do przeprowadzania w nim reakcji i procesów chemicznych z użyciem groźnych dla zdrowia chemikaliów.
UWAGA! Chcesz zamieścić ten artykuł na swojej stronie?
» Pamiętaj o zachowaniu formatowania tekstu i ewentualnych odnośników do reklamowanych stron w formie aktywnej.
» Zamieść informację na temat pochodzenia artykułu wstawiając pod nim poniższy kod w niezmienionej wersji:» Pochwal się w komentarzach gdzie zamieściłeś artykuł. Na pewno jego autor ucieszy się z tego i z chęcią odwiedzi Twoją stronę.